[CẢNH BÁO] Các yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành
Yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành đã được nghiên cứu và được chứng minh có liên quan đến việc tăng khả năng mắc bệnh. Việc can thiệp vào các yếu tố nguy cơ sẽ làm giảm tỷ lệ mắc và tiến triển của bệnh mạch vành.
1.Đâu là yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành
Bệnh mạch vành thường là do xơ vữa động mạch. Đây chính là tình trạng nghiêm trọng do các mảng tích tụ trong lòng động mạch vành. Thực tế, chúng là những mạch máu trơn tru và đàn hồi, mang máu giàu oxy đến tim. Tuy nhiên, khi có mảng bám mỏng xơ vữa tích tụ lên thành trong, động mạch có thể trở nên cứng và hẹp lại. Điều này sẽ làm chậm và giảm lưu lượng máu đến cơ tim, do đó tim không nhận được lương oxy cần thiết. Các mảng bám cũng có thể bị nứt vỡ, dẫn đến đau tim hoặc đột tử do tim.
Một số yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành có thể thay đổi được, còn số khác thì không.
*Các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được
-Hút thuốc lá
Hút thuốc lá là tăng nguy cơ mắc bệnh mạch vành lên đến 30-50%, liều lượng hút thuốc cũng ảnh hưởng đến mức nguy cơ. Việc bỏ thuốc lá đã được chứng minh là làm giảm đáng kể tỷ lệ (nguy cơ) bị bệnh mạch vành.
-Rối loạn lipid máu (tăng LDL-C)
Rối loạn lipid (RLLP) máu là một trong những yếu tố khởi đầu cho quá trình hình thành và phát triển của xơ vữa động mạch. RLLP máu sẽ làm rối loạn chức năng của nội mạc mạch máu, dẫn đến xơ vữa mạch, bệnh động mạch vành…
Mảng xơ vữa ngày càng lớn lên, chiếm thể tích ngày càng nhiều trong lòng động mạch vành, làm hẹp dần lòng mạch.
-Tăng huyết áp
Tăng huyết áp làm tăng nguy cơ bệnh mạch vành lên 3 lần, khi phối hợp các yếu tố nguy cơ khác sẽ làm tăng vọt nguy cơ bệnh mạch vành (theo cấp số nhân). Việc điều trị tốt tăng huyết áp đã được chứng minh làm giảm đáng kể các biến cố tim mạch, trong đó có bệnh mạch vành.
-Đái tháo đường
Đái tháo đường là một trong những yếu tố nguy cơ lớn nhất của bệnh mạch vành và thường làm tiên lượng bệnh xấu hơn. Tổn thương động mạch vành ở bệnh nhân bị đái tháo đường thường phức tạp và nan giải, nặng nề hơn so với bệnh nhân không bị đái tháo đường.
Theo các chuyên gia, can thiệp mạch máu thì đặc điểm tổn thương động mạch vành ở người bệnh đái tháo đường là cho việc can thiệp có tỉ lệ thành công thấp hơn so với nhóm bệnh nhân không bị đái tháo đường.
-Phì đại thất trái
Phì đại thất trái là một thay đổi sinh lý bệnh chủ yếu của cơ tim để chống lại tình trạng quá tải về mặt huyết động. Đồng thời cũng là một nguy cơ của tử vong và tai biến tim mạch.
-Rối loạn các yếu tố đông máu
Các yếu tố nguy cơ đã được chứng minh của bệnh tim thiếu máu cục bộ là hút thuốc lá, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, phì đại thất trái, rối loạn các yếu tố đông máu.
*Các yếu tố nguy cơ mạch vành không thể thay đổi được
-Tuổi cao, đặc biệt là trên 65 tuổi
-Tiền sử gia đình, đặc biệt nếu có người thân bị bệnh tim khi còn trẻ
-Giới tính: Nam giới dưới 70 tuổi, có nguy cơ bị đau tim cao hơn và mắc bệnh sớm hơn so với nữ giới.
-Chủng tộc
Người Mỹ gốc Phi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn những người thuộc các chủng tộc khác, bởi lẽ họ thường có huyết áp cao hơn. Người Châu á và gốc Tây Ban Nha có tỷ lệ béo phì và tiểu đường cao hơn, do đó cũng có nhiều nguy cơ mắc bệnh tim.
Xem thêm
–Đâu là dấu hiệu điển hình của bệnh mạch vành?
2.Cơ chế gây ra bệnh mạch vành của các yếu tố nguy cơ
Các chuyên gia cho rằng, bệnh mạch vành bắt đầu với tổn thương lớp bên trong của mạch vành. Và tổn thương này thậm chí có thể xảy ra ở một đứa trẻ. Mảng bám bắt đầu tích tụ dọc theo thành mạch máu từ khi bạn còn trẻ đến khi già đi.
Theo thời gian, khi động mạch vành bị hẹp, tim có thể phát triển thêm các mạch máu mới xung quanh nhằm đảm bảo cung cấp đủ máu đến cơ tim. Tuy nhiên, nếu bạn đang gắng sức hoặc căng thẳng, các mạch máu không thể mang đủ máu giàu oxy đến tim.
-Trong trường hợp mảng xơ vữa bị vỡ, cục máu đông có thể chặn nguồn cung cấp máu cho cơ tim, gây ra một cơn đau thắt ngực hay nhồi máu cơ tim.
-Nếu mạch máu đến não bị tắc nghẽn do cục máu đông, bạn có thể bị đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
-Nếu một mạch máu trong não bị vỡ do huyết áp cao, bạn có thể bị đột quỵ do xuất huyết.
Tóm lại, xơ vữa động mạch phát triển trong nhiều năm và thường tiến triển theo thời gian, làm xuất hiện các triệu chứng ở tuổi trung niên. Nguy cơ phát triển bệnh mạch vành tăng theo tuổi và tiền sử gia đình mắc bệnh tim sớm cũng là yếu tố nguy cơ của bệnh mạch vành. Nhiều yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành liên quan đến lối sống. Do đó, việc thay đổi lối sống và dùng liệu pháp điều trị bằng thuốc dự phòng là rất quan trọng để phòng ngừa các bệnh tim mạch và tử vong.