Cholesterol là gì? Nguyên nhân tăng cholesterol trong máu

23/02/2022
819

Chúng ta thường nghe đến cholesterol và những bệnh lý do nó gây ra như mỡ máu cao, bệnh tim mạch như xơ vữa động mạch vành, tăng huyết áp…Tuy nhiên, thực tế cholesterol cũng đóng vai trò vô cùng quan trọng với sức khoẻ con người, tham gia vào nhiều quá trình phát triển và hoạt động của cơ thể.

Cholesterol là gì? Nguyên nhân gây tăng cholesterol trong máu

1.Cholesterol là gì?

Cholesterol là chất béo, được cơ thể sản xuất và sử dụng trong các hoạt động sống. Gan chính là cơ quan chịu trách nhiệm sản xuất chất béo này, cung cấp đủ nhu cầu sử dụng của cơ thể. Ngoài ra, qua thực phẩm hấp thụ hàng ngày, con người cũng thu một lượng cholesterol nhất định, nhất là trong thực phẩm có nguồn gốc động vật như thịt bò, thịt lợn, sữa nguyên béo…

Việc hấp thu lượng chất béo từ thực phẩm, nhất là dầu nhiệt đới như dầu hạt cọ, dầu dừa…có thể kích thích gan sản sinh ra nhiều lương cholesterol hơn mức cần thiết. Khi đó, chất béo không được sử dụng hết sẽ tích tụ trong máu, cùng máu di chuyển đi khắp các cơ quan trong cơ thể.

Thực tế, chất béo trong máu quá cao là nguy hiểm tiềm ẩn, làm tăng nguy cơ gây biến chứng như đột quỵ, đau tim, xơ vữa động mạch, tắc mạch máu…

Cholesterol được phân làm 2 loại dựa trên protein kết hợp với cholesterol để cùng vận chuyển trong máu. Cụ thể là LDL cholesterol (còn gọi là cholesterol xấu) và HDL cholesterol (còn gọi là cholesterol tốt).

Xem thêm: Top 6 yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch

2.Nguyên nhân làm tăng cholesterol trong máu

Cholesterol do gan sản sinh và cholesterol nạp vào cơ thể qua thực phẩm đều làm tăng cholesterol trong máu, do những nguyên nhân sau:

Lối sống không lành mạnh

Các thói quen sau đây, chính là nguyên nhân hàng đầu gây cholesterol trong máu cao, tăng nguy cơ biến chứng tim mạch:

Chế độ ăn uống không lành mạnh: Sử dụng quá nhiều thực phẩm chứa cholesterol cao, đặc biệt là các chất béo bão hoà và chất béo chuyển hoá như đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn…

Thiếu hoạt động thể chất: Lười tập thể dục, lười vận động có thể làm tăng cholesterol trong máu, nhất là cholesterol xấu.

Béo phì: Những người thừa cân, béo phì thường có nguy cơ tăng cholesterol và triglycerid trong máu cao, trong khi cholesterol tốt lại giảm.

Béo phì làm tăng cholesterol trong máu

Hút thuốc: Hoá chất độc hại có trong thuốc lá ngăn HDL cholesterol, khiến LDL cholesterol tích tụ trong máu dẫn đến xơ vữa động mạch.

Rượu: Uống nhiều rượu cũng là nguyên nhân gây tăng cholesterol nói riêng và mỡ máu nói chung.

-Do bệnh lý nền

Những người có bệnh lý nền như bệnh tiểu đường, bệnh cao huyết áp sẽ có mức cholesterol trong máu cao hơn mức bình thường. Ngoài ra, các bệnh lý về gan, thận, tuyến giáp cũng là yếu tố tác động, vì thế bệnh nhân cholesterol máu cao cần điều trị kết hợp điều trị bệnh lý nền.

-Do các yếu tố khác

Nhiều yếu tố khác cũng có thể tác động gây mức cholesterol trong máu cao như:

Tuổi tác: Người càng lớn tuổi thì nguy cơ mỡ máu cao càng tăng, khả năng xơ vữa động mạch và biến chứng cũng cao hơn.

Tiền sử bệnh lý gia đình: Bạn sẽ có nguy cơ mỡ máu cao hơn nếu người thân trong gia đình mắc bệnh mạch vành, đột quỵ dưới 55 tuổi với nam hoặc dưới 65 tuổi với nữ. Nhiều gia đình tất cả hoặc nhiều thành viên cùng bị tăng cholesterol máu, nguyên nhân có thể là do lối sống không lành mạnh kết hợp với yếu tố di truyền.

Như vậy, các nguyên nhân gây tăng cholesterol trong máu có thể kiểm soát được nếu thay đổi lối sống, điều trị bệnh lý nền tích cực. Với các yếu tố không thay đổi được như tuổi tác, di truyền thì người bệnh nên thực hiện lối sống lành mạnh để giảm nguy cơ và thường xuyên thăm khám để sàng lọc bệnh sớm.

Cholesterol đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển và hoạt động sống của con người. Tuy nhiên, cholesterol quá cao khiến bạn phải đối mặt với nhiều bệnh lý nguy hiểm. Chính vì thế, hiểu về cholesterol và chủ động điều hoà cholesterol trong cơ thể, tăng cholesterol tốt và hạn chế cholesterol xấu là việc cần thiết.

Hỏi & Đáp