[TĂNG HUYẾT ÁP]: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị
Tăng huyết áp là một trong những nguy cơ hàng đầu góp phần vào tử vong trên toàn cầu. Tăng huyết áp là kẻ giết người thầm lặng và có rất nhiều nguy cơ gây biến chứng nghiêm trọng về tim mạch cho người bệnh. Trong bài viết dưới đây, chúng ta hãy cùng tìm hiểu chi tiết về căn bệnh này.
Tăng huyết áp là một trong những nguy cơ hàng đầu góp phần vào tử vong trên toàn cầu
Tổng quan về bệnh tăng huyết áp
Tăng huyết áp là bệnh lý diễn biến thầm lặng qua nhiều năm tháng và đa phần được phát hiện tình cờ hoặc chỉ khi bệnh nhân có biến chứng mới được phát hiện. Tăng huyết áp gây ra nhiều hậu quả xấu nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Được kể đến như nhồi máu não, nhồi máu cơ tim, suy thận…
Cơn tăng huyết áp chính là tình trạng huyết áp đột ngột tăng cao lên trên 180/120mmHg. Cơn tăng huyết áp được chia làm hai loại: tăng huyết áp cấp cứu và tăng huyết áp khẩn cấp. Tăng huyết áp cấp cứu được định nghĩa là huyết áp tăng trên 180/120mmHg và có bằng chứng tổn thương cơ quan đích như tổn thương võng mạc, suy thận cấp, nhồi máu cơ tim…Tăng huyết áp khẩn cấp thì chưa có tổn thương cơ quan đích. Nhưng cả hai thể đều phải điều trị ngay và kịp thời.
Nguyên nhân nào gây tăng huyết áp?
Nguyên nhân tăng huyết áp được chia thành hai nhóm: tăng huyết áp vô căn và tăng huyết áp thứ phát. Trong đó, có đến 90-95% tăng huyết áp vô căn –được định nghĩa là mức huyết áp cao mà các nguyên nhân thứ phát rõ ràng không được xác định. Còn lại là tăng huyết áp thứ phát khi có những nguyên nhân rõ ràng như bệnh về tim, thận…
Tăng huyết áp do bệnh mạch thận, dù chỉ chiếm 2-3% số người bị tăng huyết áp nhưng cũng là một trong những nguyên nhân hay gặp nhất của tăng huyết áp thứ phát. Ngoài ra, phần lớn tăng huyết áp do bệnh mạch thận là do liên quan trực tiếp tới giảm tưới máu thận và hậu quả của hẹp động mạch thận hoặc một trong những nhánh của chúng.
Triệu chứng bệnh tăng huyết áp
Tăng huyết áp thường không có triệu chứng đặc biệt gì trong thời gian dài. Đôi khi người bệnh có thể thấy đau ngực, đau đầu, khó thở khi có cơn tăng huyết áp. Hoặc những triệu chứng của tổn thương cơ quan đích như đau ngực dữ dội, nhìn mờ, tiểu máu, liệt nửa người (đột quỵ não)…nhưng khi có những triệu chứng này tiên lượng thường không tốt.
Xem thêm: Tìm hiểu mối quan hệ giữa nhịp tim và huyết áp
Các biện pháp điều trị tăng huyết áp
Tăng huyết cần được điều trị sớm và kịp thời
Tăng huyết áp là bệnh cần điều trị suốt đời và không thể bỏ thuốc. Người bệnh cần duy trì uống thuốc đều đặn, tránh trường hợp đo huyết áp thấy cao mới uống. Mục tiêu điều trị bệnh là đưa huyết áp xuống dưới 140/90mmHg. Những đối tượng đặc biệt có thể đưa huyết áp xuống thấp hơn mức 130/80mmHg. Nên dùng thuốc tuyệt đối theo chỉ định của bác sĩ.
Một số thuốc điều trị tăng huyết áp được kể đến như:
-Nhóm chẹn beta giao cảm: bisoprolol, metoprolol…cần dùng bắt đầu từ liều thấp và tăng dần.
-Nhóm chẹn kênh calci: nifedipin, felodipin, amlodipine…có thể gây tác dụng phụ là phù chân, nhịp nhanh phản ứng. Đặc biệt, không được dùng Nifedipin nhỏ dưới lưỡi vì có thể gây tụt huyết áp.
-Nhóm ức chế men chuyển/ức chế thụ thể AT1: captopril, lisinopril, vasartan, losartan…Thường hạ áp êm dịu, tuy nhiên thuốc ức chế men chuyển có thể gây hiện tượng ho khan.
-Thuốc lợi tiểu: Có nhiều nhóm thuốc nhưng thường dùng lợi tiểu thiazide. Có tác dụng phụ là có thể gây rối loạn điện giải và chuyển hóa.
Phòng ngừa tăng huyết áp như thế nào?
Để phòng ngừa tăng huyết áp, người bệnh có thể tham khảo một số thông tin hữu ích sau:
-Chế độ ăn: Ăn nhiều rau xanh, giảm muối, ít mỡ động vật thay bằng dầu thực vật.
-Tập thể dục thường xuyên: ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần.
-Bỏ thuốc lá, thuốc lào.
-Giảm cân, duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) từ 18,5 – 22,9 kg/m2.
-Duy trì vòng bụng dưới 90cm ở nam và dưới 80cm ở nữ.
-Hạn chế uống rượu bia.
-Tránh căng thẳng thần kinh, lo âu, thư giãn nghỉ ngơi hợp lý.
Tăng huyết áp là căn bệnh phổ biến và nguy hiểm. Chính vì vậy, tăng huyết áp cần được chẩn đoán và điều trị sớm nhằm ngăn ngừa các biến cố nguy hiểm về tim mạch.