Ô nhiễm không khí – nguyên nhân gây ra các bệnh đường hô hấp

Sự phát triển của các ngành công nghiệp, tốc độ gia tăng nhanh chóng của đô thị hoá đã khiến cho tình trạng ô nhiễm không khí, kéo theo là các bệnh đường hô hấp ngày càng gia tăng.

Ô nhiễm không khí -nguyên nhân gây ra các bệnh đường hô hấp

Thực trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam

Theo bảng xếp hạng về mức độ ô nhiễm không khí tại các thành phố trên thế giới ngày 31/10/2019 (Airvisual), tình trạng ô nhiễm không khí tại Hà Nội đứng thứ 16 và TP.Hồ Chí Minh đứng thứ 53. Theo đó, thời gian có nồng độ bụi mịn, siêu mịn cao thường là vào ban đêm và sáng sớm. Bởi lẽ, đó chính là khoảng thời gian gió lặng cùng với nhiệt độ giảm hơn so với ban ngày càng làm cho không khí ô nhiễm không thể khuếch tán, duy trì ở mức cao.

Việc gia tăng mức độ ô nhiễm và hiện tượng sương mù quang hoá đã gây ra những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ con người.

Ô nhiễm không khí- nguyên nhân gây ra các bệnh đường hô hấp

Tổ chức Y tế Thế giới liên tục cảnh báo về mối đe doạ từ ô nhiễm không khí tới sức khoẻ con người. Nguồn gốc của tác nhân gây ô nhiễm không khí đến từ các hoạt động của con người như hoạt động công nghiệp, khí thải của các xe cơ giới, xây dựng cơ sở hạ tầng, lọc dầu, nhiệt điện, đốt rác thải công nghiệp, …

Ô nhiễm không khí chính là sự xuất hiện của các loại bụi, bụi mịn, bụi siêu mịn hoặc các khí như SO₂, NO_2, CO. Các hạt bụi tồn tại trong không khí có vai trò quan trọng quyết định chất lượng bầu không khí. Các loại bụi mà mắt thường chúng ta không thể nhìn thấy hay cảm nhận được là các hạt bụi có kích thước lớn. Ngoài ra, còn có các hạt bụi mịn (nhỏ hơn 1/30 đường kính sợi tóc) thì mắt thường không thể nhìn thấy hay cảm nhận lại là tác nhân gây ra các vấn đề bệnh đường hô hấp nghiêm trọng như viêm đường hô hấp trên, viêm đường hô hấp dưới, tấn công sâu vào mạch máu và tim.

Ở trẻ em và cả người lớn, khi tiếp xúc ngắn hạn hay dài hạn với không khí bị ô nhiễm có thể dẫn đến giảm chức năng phổi, nhiễm trùng đường hô hấp và hen suyễn nặng hơn.

Ở người lớn có sức khoẻ bình thường cũng có thể gặp các triệu chứng như kích ứng mắt, mũi, da, cổ họng; ho, khạc đờm, tức ngực, khó thở khi hít thở trong bầu không khí bị ô nhiễm. Và những triệu chứng này sẽ biến mất khi chất lượng không khí được cải thiện. Tuy nhiên, đối với những người có sẵn bệnh phổi như hen suyễn có thể làm tăng các triệu chứng của bệnh như khó thở nhiều hơn, kèm theo tức nặng ngực, thở khò khè, ho nhiều hơn. Các nghiên cứu còn chỉ ra rằng, ở những thời điểm thời tiết khắc nghiệt hoặc bị ô nhiễm không khí cao, tần suất nhập viện do các căn nguyên về bệnh đường hô hấp và tim mạch tăng cao hơn.

Xem thêm: 5 Loại nhiễm trùng đường hô hấp trên thường gặp

Cải thiện chất lượng không khí – Bảo vệ sức khoẻ của chính mình

Dinh dưỡng tốt giúp bảo vệ sức khoẻ trước ô nhiễm không khí

Để bảo vệ sức khoẻ của chính mình, mọi người nên hình thành thói quen đeo khẩu trang mỗi khi ra đường. Khẩu trang bằng vải cotton sẽ giúp ngăn chặn khoảng 30% các hạt bụi trong không khí. Các loại mặt nạ chuyên dụng dành cho các phẫu thuật viên sẽ ngăn chặn được khoảng 80% bụi. Ngoài ra, trong gia đình cần tránh khói từ bếp củi, bếp than, từ người hút thuốc lá, thuốc lào trong phòng kín, làm ảnh hưởng đến sức khoẻ của các thành viên.

Nhằm duy trì và củng cố “hàng rào” bảo vệ sức khoẻ của chính mình, mọi người nên:

-Tránh các hoạt động thể dục mạnh khi ở nơi bị ô nhiễm không khhí, khiến phải hít thở nhanh hơn hoặc sâu như chạy bộ, đạp xe…;

-Giữ nhà cửa sạch sẽ, lau khăn ướt, trồng nhiều cây xanh xung quanh nhà, trên đường đi giúp làm sạch không khí;

-Ăn nhiều thực phẩm giàu chất chống oxy hoá như trái cây, rau để bảo vệ sức khoẻ chung và tránh sự hình thành các gốc tự do từ không khí ô nhiễm;

-Có chế độ ăn giàu dinh dưỡng như rau xanh, đậu, cá, thịt, trứng, sữa. Bổ sung các bữa ăn phụ với các chế phẩm giàu vitamin và khoáng chất, lợi khuẩn cần thiết cho cơ thể, nâng cao sức đề kháng và tăng cường sức khoẻ.

Ô nhiễm không khí đang ngày càng ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ của con người. Hãy tự bảo vệ mình bằng cách áp dụng các biện pháp ở trên. Đặc biệt, khi xuất hiện những triệu chứng dai dẳng như khó thở, ho, đau mắt, ngứa họng; người dân cần đi khám nhằm hạn chế tối đa nguy cơ mắc các bệnh hô hấp mạn tính khác.

Xem thêm: Phòng bệnh hô hấp khi trời lạnh thế nào?