[BẬT MÍ] #6 Xét nghiệm viêm gan B quan trọng

Viêm gan B là bệnh lý truyền nhiễm do virus HBV gây ra. Bệnh nếu không được chẩn đoán và điều trị có thể gây ảnh hưởng nặng nề đến chức năng gan, đặc biệt là xơ gan và ung thư gan. Căn bệnh này có dấu hiệu và triệu chứng không rõ ràng vì vậy để phát hiện bệnh cần làm các xét nghiệm marker viêm gan B.

6 xét nghiệm viêm gan B quan trọng

6 xét nghiệm viêm gan B quan trọng

Các xét nghiệm marker viêm gan B bao gồm: HbsAg, Anti-HBs, HbeAg, Anti-Hbe, Anti-HBc, Anti-HBc IgM.

Xét nghiệm HbsAg

Đây là xét nghiệm quyết định chẩn đoán viêm gan B. Để kết luận có bị viêm gan B hay không thì cần chỉ định làm xét nghiệm HbsAg. Nếu dương tính tức là bạn đã bị viêm gan B, nếu âm tính tức là bạn không bị viêm gan B. Với xét nghiệm HbsAg thì có xét nghiệm định tính và định lượng. Trong đó, xét nghiệm định tính cho biết bệnh nhân có bị viêm gan B hay không, còn xét nghiệm định lượng cho biết nồng độ kháng nguyên nhiều hay ít, có giá trị để theo dõi điều trị.

Xét nghiệm HbeAg

HbeAg là một đoạn kháng nguyên vỏ capsid của virus viêm gan B. Sự xuất hiện của HbeAg chứng tỏ virus đang nhân lên và có khả năng lây lan mạnh. HbeAg dương tính là một chỉ tiêu chứng tỏ virus đang hoạt động. HbeAg âm tính có 2 khả năng: virus không hoạt động hoặc virus đột biến. Theo đó, để khẳng định virus đột biến cần xét nghiệm HBVDNA và HBV genotyping.

Xét nghiệm Anti-Hbe

Anti-Hbe chính là kháng thể kháng HbeAg. Nếu xét nghiệm Anti-Hbe dương tính thì chứng tỏ bệnh nhân có miễn dịch một phần. Xét nghiệm Anti-Hbe âm tính chứng tỏ cơ thể chưa có miễn dịch với virus viêm gan B.

Xét nghiệm Anti-HBc

Anti-HBc là kháng thể kháng lõi virus viêm gan B. Nó xuất hiện rất sớm và tồn tại suốt đời. Chính vì vậy, xét nghiệm này nhằm đánh giá bệnh nhân đã bị phơi nhiễm virus viêm gan B. Có 3 danh pháp cho xét nghiệm này là Anti-HBc, Anti-HBc IgG, Anti-HBc total, nhưng thực chất chỉ là một vì xét nghiệm Anti-HBc IgG có một phần Anti-HBc IgM.

Xét nghiệm Anti-HBc IgM

Anti-HBc IgM là kháng thể kháng lõi virus viêm gan B typ IgM. Kháng thể này xuất hiện trong giai đoạn viêm gan B cấp hoặc đợt cấp của viêm gan B mạn tính.

Xem thêm: Thuốc chữa viêm gan B mạn tính hiệu quả

Có nhiều xét nghiệm viêm gan B như vậy làm sao để biết chọn xét nghiệm nào?

Chọn các xét nghiệm viêm gan B như thế nào?

-Trước hết cần làm xét nghiệm HbsAg, nếu HbsAg âm tính chứng tỏ bệnh nhân không bị viêm gan B. Nếu muốn biết sâu hơn là bệnh nhân đã bị phơi nhiễm viêm gan B hay chưa (vì các tài liệu gần đây cho thấy bệnh nhân phơi nhiễm vẫn có nguy cơ ung thư gan cao) thì cần làm xét nghiệm Anti-HBc.

Trường hợp cần biết bệnh nhân có miễn dịch với viêm gan B hay chưa thì cần làm xét nghiệm Anti-HBs. Khi Anti-HBs dương tính chứng tỏ bệnh nhân có miễn dịch với viêm gan B và không cần tiêm vaccine. Nếu Anti-HBs âm tính chứng tỏ bệnh nhân chưa có miễn dịch với viêm gan B và cần tiêm vaccin.

-Nếu HbsAg dương tính, khi đó cần xét nghiệm xác chẩn lại. Do đó, sau khi đã khẳng định HbsAg dương tính thì cần làm xét nghiệm sinh hoá huyết học để đánh giá chức năng gan. Bệnh nhân cũng cần làm các xét nghiệm sinh học phân tử như HBV-DNA, HBV genotyping. Các xét nghiệm cần làm đầy đủ: Định lượng HbsAg, Anti-HBs, HbeAg, Anti-Hbe, Anti-HBc, Anti-HBc IgM.

Định lượng HbsAg chủ yếu dùng để theo dõi điều trị. Xét nghiệm Anti-HBs có thể không làm nếu nồng độ HbsAg cao.

Cặp xét nghiệm HBeAg và Anti-HBe nên làm đầy đủ để phân tích 4 khả năng như sau:
- HBeAg (+) và Anti-HBe (-): Virus đang nhân bản, viêm gan tiến triển, lây lan mạnh.
- HBeAg (-) và Anti-HBe (+): Virus ngừng nhân bản, có miễn dịch một phần, khả năng lây lan giảm. Cũng có thể là thể đột biến hoang dại.
- HBeAg (+) và Anti-HBe (+): KN và KT cân bằng hoặc do phức hợp miễn dịch, cần theo dõi thêm.
- HBeAg (-) và Anti-HBe (-): Biến thể Pre-C hoặc giai đoạn cửa sổ của quá trình chuyển đảo huyết thanh.
Cuối cùng là cặp xét nghiệm Anti-HBc và Anti-HBcIgM để xác định bệnh nhân viêm gan cấp hay mạn tính.
Tất cả các thông số này đều rất cần để quyết định điều trị, tiên lượng và theo dõi quá trình điều trị viêm gan.

Trên đây là 6 xét nghiệm viêm gan B quan trọng mà bạn cần biết. Tuỳ vào từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm khác nhau. Việc làm các xét nghiệm với các chỉ số viêm gan B sẽ giúp quá trình điều trị hiệu quả hơn.

 Xem thêm: Các nguyên nhân gây ra viêm gan mạn tính